တောင်အမေရိက ရှေးဒဏ္ဍာရီလာ “မြေအောက်ကမ္ဘာသို့ ဝင်ပေါက်” အားရှာတွေ့
တောင်အမေရိကတိုက် အလယ်ပိုင်းက ရှေး ဇာပိုတက် လူမျိုးနွယ်တွေ တည်ဆောက်ခဲ့တယ်လို့ ယူဆရတဲ့ “မြေအောက်ကမ္ဘာ (underworld) သို့ ဝင်ပေါက်” ကို မက္ကဆီကို နိုင်ငံက ရှေး ကက်သလစ် ဘုရားကျောင်း ကြီးတစ်ကျောင်းရဲ့ အောက်ခြေမှာ ရှာဖွေ တွေ့ရှိ ခဲ့ကြပါတယ်။ဒီ “မြေအောက်ကမ္ဘာဝင်ပေါက်” ကို လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ် တစ်ထောင်ကျော် ခန့်က ဒီဒေသမှာ ဖွံ့ဖြိုးခဲ့တဲ့ ဇာပိုတက် (Zapotec) လူမျိုးနွယ် တွေက တည်ဆောက်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီ ဝင်ပေါက် ဖြစ်တဲ့ မြေအောက်…
July 17, 2023
Read more
စကြာဝဠာ အစောပိုင်းက အချိန်ဟာ ၅ ဆ ပိုနှေးခဲ့ကြောင်း ပညာရှင်များ ရှာဖွေတွေ့ရှိ
စကြာဝဠာ အစောပိုင်းက ကွေဆာတွေ (quasars) ထဲမှာ အချိန်ဟာ ပိုမိုနှေးကွေးစွာ စီးဆင်းနေ ခဲ့ကြောင်း ရှာဖွေ တွေ့ရှိ ထားပါတယ်။ဒါဟာ အိုင်းစတိုင်းရဲ့ ကြိုတင် ဟောကိန်း ထုတ်ထားခဲ့တဲ့ အတိုင်းပါပဲ။ သူ့ရဲ့ အထွေထွေ နှိုင်းရ နိယာမ (General Theory of Relativity) အရ ဆွဲငင်အား ကြီးမားတဲ့ အရာဝတ္ထုတွေရဲ့ အနီးမှာ အချိန်ဟာ ပိုမို နှေးကွေးစွာ စီးဆင်းနေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအချက်ကို ဟင်းလင်းပြင် ပြန့်ကားခြင်း ဆိုတဲ့ အချက်နဲ့…
July 11, 2023
Read more
ပျောက်ဆုံးနေသော မာယာရှေးမြို့ဟောင်း မက္ကဆီကို တောနက်ကြီးထဲတွင် ရှာတွေ့
မက္ကဆီကို နိုင်ငံက ရှေးဟောင်း သုတေသီ တွေဟာ ပျောက်ဆုံးနေတဲ့ မာယာရှေးမြို့ဟောင်း တစ်ခုကို ယူကာတန် ကျွန်းဆွယ် (Yucatán Peninsula) က တောနက်ကြီးထဲမှာ ရှာဖွေ တွေ့ရှိ ခဲ့ကြပါတယ်။မက္ကဆီကို နိုင်ငံ၊ ကန်ပီချီ ပြည်နယ် (Campeche State) က ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ထားတဲ့ တောနက်ကြီး တစ်ခုအတွင်းမှာ ဒီ ရှေးမြို့ဟောင်းကို ရှာတွေ့ခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အခု တွေ့ရှိရတဲ့ မြို့ဟောင်းမှာ ကြီးမားတဲ့ ပိရမစ်တွေ အများအပြား ရှာတွေ့ခဲ့ ကြပါတယ်။ ဒီ ပိရမစ် တွေကို…
July 4, 2023
Read more
စကြာဝဠာရဲ့ နောက်ခံ ဆွဲအားလှိုင်းများ ရှာဖွေတွေ့ရှိ
အိုင်းစတိုင်းရဲ့ နှိုင်းရ သီအိုရီ အရ black hole တွင်းနက်တွေ တိုက်မိကြတဲ့ အခါမှာ ပြင်းထန်တဲ့ ဆွဲငင်အား လှိုင်းတွေ ထွက်ပေါ်လို့ လာပါတယ်။ ဒီ ဆွဲငင်အား လှိုင်းတွေ ရှိကြောင်းကိုလဲ LIGO ဆွဲအားလှိုင်း ဖမ်းစက်နဲ့ ဖမ်းယူပြီး သက်သေ ပြနှိုင်ခဲ့ကြပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ယခုအခါ သိပ္ပံ ပညာရှင်တွေဟာ စကြာဝဠာရဲ့ နောက်ခံ ဆွဲအားလှိုင်းကြီးကိုလဲ ရှာဖွေ တွေ့ရှိ ခဲ့ကြပါပြီ။ ဒီ နောက်ခံ ဆွဲအားလှိုင်းကြီးရဲ့ လှိုင်းတွေဟာ တစ်ခုနဲ့ တစ်ခု ဝေးကွာလွန်းတာမို့…
June 30, 2023
Read more
ဂြိုဟ်ငယ်လေးကို ဝါးမြိုခဲ့တဲ့ သံမိုးတွေ ရွာနေတဲ့ ဂြိုဟ်ကြီး
ဘလက်ဟိုး တွင်းနက်တွေက ဂြိုဟ်တွေ ကြယ်တွေကို ဝါးမြိုစားသုံး ပစ်တယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်း ကြားဖူး ဖတ်ဖူး ကြမှာပါ။ ဒါပေမယ့် ဂြိုဟ်တစ်စင်းက အခြား ဂြိုဟ်တစ်စင်းကို ဝါးမြိုစားသုံး ပစ်လိုက်တယ် ဆိုတဲ့ ဖြစ်ရပ် ရှိတယ် ဆိုရင်တော့ သင့်အနေနဲ့ ယုံကောင်းမှ ယုံပါလိမ့်မယ်။ ဒီလို ဂြိုဟ်တစ်စင်းက အခြားဂြိုဟ် တစ်စင်းကို ဝါးမြို စားသုံး ပစ်လိုက်တဲ့ ဖြစ်စဉ် ဖြစ်ခဲ့တဲ့ အထောက်အထားကို သိပ္ပံ ပညာရှင်တွေ ရှာဖွေ တွေ့ရှိ ထားပါတယ်။ဒီနွေကို ပူလှပြီလို့ သင်ထင်ကောင်း…
June 22, 2023
Read more
စကြာဝဠာဟာ black hole တွင်းနက်တစ်ခုအတွင်းမှာ တည်ရှိနေတာလား
ညဖက် မိုးကောင်းကင်ကို မော့ကြည့်လိုက်ရင် မစ်ကီးဝေး ဂလက်ဆီ အတွင်းက ကြယ်တွေ မရေမတွက်နိုင်အောင် တွေ့ကြရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အားကောင်းတဲ့ တယ်လီစကုပ် မှန်ပြောင်းတွေနဲ့ ကြည့်မယ်ဆိုရင် ကြယ်တွေတင် မကပဲ မစ်ကီးဝေး ဂလက်ဆီ အပြင်ဖက်က ဂလက်ဆီ တွေကိုပါ တွေ့မြင်ကြရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ဒါပေမယ့် ဒီ ဂလက်ဆီ တွေရဲ့ အဆုံးမှာ ဘာရှိနေ မလဲ။ တနည်းအားဖြင့် စကြာဝဠာရဲ့ အဆုံးမှာ ဘာရှိနေမလဲ။ ဒီ ဂလက်ဆီတွေ အားလုံး လွန်သွားပြီး တဲ့နောက် မှာ တခြား…
June 20, 2023
Read more
မားစ်ဂြိုဟ်ရဲ့ အရုဏ်တက်နှင့် ဆည်းဆာချိန်
မားစ် ခေါ် အင်္ဂါဂြိုဟ်ရဲ့ မနက်ခင်း နေထွက်ချိန် အရုဏ်တက် ချိန်နှင့် ညနေ နေဝင်ရီ တရော ဆည်းဆာချိန် တို့ကို ဓါတ်ပုံ တစ်ပုံထဲမှာ ဖေါ်ပြထားတဲ့ ဓါတ်ပုံကို နာဆာက ထုတ်ပြန် လိုက်ပါတယ်။ အခု ဓါတ်ပုံကို မားစ်ဂြိုဟ်ပေါ် စူးစမ်း လေ့လာရေး ပြုလုပ်နေတဲ့ Curiosity Rover သုတေသန ယာဉ်ကနေ ရိုက်ကူး ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ဒီပုံမှာ မြင်တွေ့ရတဲ့ ချိုင့်ဝှမ်းကြီး ကတော့ Marker Band Valley လို့ အမည်ပေးထားတဲ့…
June 16, 2023
Read more
စကြာဝဠာရဲ့ ပထမဆုံး ဂလက်ဆီ ၇၁၇ ခု ဂျိမ်စ်ဝက်ဘ် ရှာတွေ့ထားပြီ
မနှစ်ကမှ စတင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့တဲ့ ဂျိမ်းစ်ဝက်ဘ် တယ်လီစကုပ် (James Webb Space Telescope) ကြီးဟာ တစ်နှစ်တောင် မပြည့်သေးတဲ့ အချိန်ကာလ အတောအတွင်း စကြာဝဠာရဲ့ ပထမဆုံး လို့ ယူဆရတဲ့ ဂလက်ဆီပေါင်း ၇၁၇ ခု ရှာဖွေ တွေ့ရှိထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ Big Bang ခေါ်တဲ့ မဟာပေါက်ကွဲမှုကြီး အပြီး နှစ်သန်း ၆၀၀ လောက် အကြာမှာ စတင် မွေးဖွား ခဲ့ကြတဲ့ ဒီ ရှေးဦး ပထမမျိုးဆက် ဂလက်ဆီ တွေဟာ…
June 15, 2023
Read more
စကြာဝဠာအတွင်း အစောဆုံး အော်ဂဲနစ် ဒြပ်ပေါင်း ဂျိမ်းစ်ဝက်ဘ် ရှာဖွေတွေ့ရှိ
ကမ္ဘာမြေ ကနေ အလင်းနှစ် ၁၂.၃ ဘီလီယံ (အလင်းနှစ် သန်း ၁၂,၃၀၀) အကွာမှာ ရှိတဲ့ ရေးဦး ဂလက်ဆီကြီး တစ်ခု အတွင်းမှာ ရှုပ်ထွေးတဲ့ အော်ဂဲနစ် ဒြပ်ပေါင်း (complex organic molecules) တွေ ရှာဖွေ တွေ့ရှိ ထားပါတယ်။ ဒါဟာ ယခုထိ ရှာဖွေ ပြီးသမျှ အော်ဂဲနစ် ဒြပ်ပေါင်းတွေ အနက် အစောဆုံး ဖြစ်သလို ကမ္ဘာကနေ အဝေးဆုံး နေရာမှာ ရှာဖွေ တွေ့ရှိမှုလဲ ဖြစ်ပါတယ်။ဒီ သုတေသနမှာ…
June 9, 2023
Read more
AI ဆရာဝန်က လူနာရဲ့ အခြေအနေကို ပိုမိုမှန်ကန်စွာ ခန့်မှန်းနိုင်ကြောင်းတွေ့ရှိ
အေအိုင် (Artificial intelligence) ဉာဏ်ရည်တုဟာ ဆေးကုသရေးမှာ များစွာ အသုံးဝင်တယ် ဆိုတာကို သက်သေ ပြနိုင်ခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ အေအိုင်ကို အသုံးပြုပြီး ကွန်ပြူတာ ဓါတ်မှန် (CT) အဖြေ ဖတ်တဲ့ နေရာမှာ မှန်ကန်စွာ ဖတ်ရှုနိုင်ခဲ့တဲ့ အပြင် အမေရိကားက ဆရာဝန်တိုင်း ဖြေရတဲ့ ဆရာဝန် လိုင်စင် စာမေးပွဲကိုတောင် အောင်မြင်အောင် ဖြေနိုင်တဲ့ အစွမ်းရှိကြောင်းလဲ ပြသ နိုင်ခဲ့ ပါတယ်။ယခုအခါ အေအိုင် ကို အသုံးပြုပြီး လူနာရဲ့ ဆေးမှတ်တမ်းတွေကို ဖတ်ရှုကာ…
June 9, 2023
Read more
အဒြကြယ်ကြီး ပေါက်ကွဲလုပြီလား
“အဒြကြယ် ကောင်းကင်လယ်မှာ၊
နေစွယ် ရထား၊လှည့်လည်သွားလို့၊
စက်နားမှ မေထုန်၊လွမ်းရန်ဘို့ ကြုံခဲ့ပြီ၊
နယုန်ဆီကိုတဲ့လေ။”
(မယ်ခွေ - အဲချင်း)ဒီကဗျာမှာ ပါတဲ့ အဒြကြယ် ဆိုတာက Orion Constellation၊ အနောက်တိုင်း အခေါ် မုဆိုးကြယ်တာရာ၊ အရှေ့တိုင်း အခေါ်အားဖြင့် လိပ်ကြယ် တာရာစု အတွင်းမှာ ပါဝင်တဲ့ Betelgeuse ကြယ်ကြီး ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီကြယ်ဟာ နက္ခတ်ပညာအရ အဓိက နက္ခတ် ၂၇ လုံး ထဲမှာ ၆ လုံးမြောက် ကြယ်လဲ ဖြစ်ပါတယ်။ တနည်းအားဖြင့်…
June 7, 2023
Read more
UFO နဲ့ပါတ်သက်တဲ့ ပထမဆုံးအစည်းအဝေး နာဆာကျင်းပ
အမျိုးအမည် ခွဲခြားနိုင်ခြင်း မရှိသော ကောင်းကင်ပျံ ဝတ္ထုများ (တနည်းအားဖြင့်) UFO တွေနဲ့ ပါတ်သက်လို့ နာဆာရဲ့ ထိပ်တန်း သိပ္ပံ ပညာရှင်တွေ ပါဝင်တဲ့ အဖွဲ့ဟာ ၄ နာရီ ကြာတဲ့ online တံခါးဖွင့် အစည်းအဝေး တစ်ရပ်ကို ပြုလုပ် ခဲ့ပါတယ်။ ဒီ အစည်းအဝေးကို အင်တာနက် ကနေ တိုက်ရိုက် ထုတ်လွှင့်ခဲ့ပြီး အများပြည်သူက အင်တာနက် ကနေတဆင့် မေးမြန်းတဲ့ မေးခွန်းတွေကိုလဲ ဖြေကြား ခဲ့ပါတယ်။ဒီ အများပြည်သူ တက်ရောက်တဲ့ အစည်းအဝေးဟာ…
June 2, 2023
Read more
