James Webb က ရိုက်ကူးထားသော စကြာဝဠာ၏ အနက်ရှိုင်းဆုံး ရပ်ဝန်းဓါတ်ပုံ နာဆာထုတ်ပြန်မည်
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နာဆာ အာကာသ အေဂျင်စီ ကြီးရဲ့ အကြီးအကဲ ဖြစ်သူ ဘီလ်နယ်လ်ဆင် (Bill Nelson) က လာမယ့် ဇူလိုင်လ ၁၂ ရက် နေ့မှာ “ရိုက်ကူးခဲ့ သမျှ ဓါတ်ပုံတွေထဲမှာ စကြာဝဠာရဲ့ အနက်ရှိုင်းဆုံး ဓါတ်ပုံ” ကို ထုတ်ပြန် သွားမယ်လို့ ပြီးခဲ့တဲ့ ဗုဒ္ဓဟူး နေ့က ပြောကြား လိုက်ပါတယ်။အခု ဓါတ်ပုံဟာ အသစ် လွှတ်တင်လိုက်တဲ့ ဂျိမ်းစ်ဝက်ဘ် တယ်လီစကုပ် ကြီးရဲ့ တူမတူတဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်ကြောင့် ရရှိလာတဲ့ ဓါတ်ပုံ…
July 5, 2022
Read more
ကြီးမားတဲ့ ဧရာမ ဘက်တီးရီးယား ပိုးမျိုးသစ် ရှာဖွေတွေ့ရှိ
ရုတ်တရက် ကြည့်လိုက်ရင် စမ်းသပ်ဖန်ပြွန် ထဲက ခပ်နောက်နောက် ရေဟာ ရေမြောင်းထဲက ခပ်ထားတဲ့ ရေလို့ ထင်စရာ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သေသေခြာခြား ကြည့်ရင် ဒီ ရေထဲမှာ ဆံချည်မျှင်လို အမျှင်လေးတွေ အများအပြား မြောပါနေတာကို တွေ့ကြရမှာပါ။ ဒီ ဆံချည်မျှင်လို အမျှင် လေးတွေဟာ တကယ်တော့ ဆဲလ် တစ်လုံးပဲ ပါတဲ့ ဘက်တီးရီးယား တွေ ဖြစ်ပါတယ်။ဘက်တီးရီးယား တွေဟာ ပုံမှန်ဆို အလွန် သေးတာမို့ သာမန် မျက်စေ့နဲ့ မမြင်နိုင် ပါဘူး။…
June 30, 2022
Read more
အလွန်လျှင်မြန်စွာ ကြီးထွားလာနေသော black hole ကြီးတစ်ခု ရှာတွေ့
Black hole တွေဟာ စကြာဝဠာ ထဲက ထူးဆန်းတဲ့ အရာဝတ္ထုတွေ ဖြစ်ကြပါတယ်။ အလွန် သိပ်သည်းပြီး ဆွဲငင်အား ပြင်းထန် လွန်းတာကြောင့် အလင်းကိုတောင် လွတ်ထွက် မသွားအောင် ဆွဲဖမ်း ထားနိုင်တဲ့ အစွမ်း ရှိကြပါတယ်။ ဒီ ဘလက်ဟိုး တွေထဲ မှာမှ supermassive black hole ဆိုတဲ့ မဟာ တွင်းနက် ကြီးတွေဟာ ထူးခြားတဲ့ ဘလက်ဟိုး ကြီးတွေ ဖြစ်ကြပါတယ်။ သူတို့ဟာ နေ အစင်းပေါင်း သန်းချီ ဒြပ်ထု ရှိကြပြီး…
June 29, 2022
Read more
ကမ္ဘာ့သမိုင်းမှ ပျောက်ဆုံးနေတဲ့ နှစ်သန်း ၁၀၀၀
ကမ္ဘာမြေရဲ့ ဘူမိဗေဒ သမိုင်းမှာ နှစ်သန်း ၁၀၀၀ လောက် ကာလကြီး တစ်ခုဟာ အစရှာ မရပဲ ပျောက်ဆုံးနေ ခဲ့ပါတယ်။ဘူမိဗေဒ ပညာရှင် တွေက ဒီ ကာလကို “ကြီးမားသည့် လွှာစဉ်ဆက်ပြတ် ဖြစ်စဉ် (Great Unconformity)” လို့ အမည်ပေး ထားကြပါတယ်။ ဒီ ကာလ ကြီးကို စတင်တွေ့ရှိ ခဲ့တာ ၁၈၆၉ ခုနှစ် ကတဲက ဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုမှာ ရှိတဲ့ ဂရင်း ကင်ညွန် (Grand Canyon) ချောက်ကြီး…
June 28, 2022
Read more
အင်္ဂါဂြိုဟ်ပေါ်က ပင်လယ် ဘယ်လို ပျောက်ဆုံး သွားသလဲ
ယနေ့ အချိန်မှာတော့ အင်္ဂါဂြိုဟ်ရဲ့ မျက်နှာပြင်ဟာ ခြောက်သယောင်း လို့ နေပါတယ်။ အင်္ဂါဂြိုဟ် ပေါ်မှာ ကျန်ရှိနေ သေးတဲ ရေ အနည်းငယ် ကလဲ ဝင်ရိုးစွန်း ဒေသက ရေခဲတွေနဲ့ မြေအောက်ရေခဲ အဖြစ်ပဲ ကျန်ရှိ နေပါတော့တယ်။ ဒါပေမယ့် အင်္ဂါဂြိုဟ်ရဲ့ မျက်နှာပြင်ကို သေသေချာချာ လေ့လာ ကြည့်မယ်ဆိုရင် ကမ်းခြေ တွေနဲ့ ဆင်ဆင်တူတဲ့ ဒေသတွေ၊ မြစ်တွေ ဖြတ်စီးပြီး ဖြစ်လာတဲ့ ချောက်ကြီးတွေ တွေ့ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ပြီးခဲ့တဲ့ လ အနည်းငယ် ကလဲ အင်္ဂါဂြိုဟ်…
June 24, 2022
Read more
ဂြိုဟ်သိမ် တစ်ခုပေါ်တွင် အမိုင်နို အက်ဆစ် ဇီဝဒြပ်ပေါင်းများ ရှာတွေ့
၂၀၁၄ ခုနှစ်မှာ ဂျပန် အာကာသ လေ့လာရေး အေဂျင်စီ (Japan Aerospace Exploration Agency) ကနေ ပြီး အာကာသ စူးစမ်း လေ့လာရေး သုတေသန ယာဉ် ဟာယာဘူဆာ အမှတ် ၂ (Hayasusa 2) ကို လွှတ်တင် ခဲ့ပါတယ်။ဒီ သုတေသန ယာဉ်ရဲ့ ဦးတည်ရာ ကတော့ ကမ္ဘာနား ကနေ ကပ်ပြီး ဖြတ်ပျံသန်းမယ့် ရူဂူ ဂြိုဟ်သိမ် (Ryugu near earth asteroid) ပဲ…
June 23, 2022
Read more
ရှေးနှစ် ၁ သန်းက လူသားတွေ မီးသုံးခဲ့တဲ့ အထောက်အထား AI ဉာဏ်ရည်တုက ရှာဖွေတွေ့ရှိ
AI ဉာဏ်ရည်တု ကနေပြီး လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ် ၁ သန်းခန့်က လူသားတွေ မီးကို စတင် အသုံးပြုခဲ့တယ် ဆိုတဲ့ အထောက်အထား ရှာဖွေ ပေးခဲ့တဲ့ ဖြစ်စဉ် တစ်ခုကို ပညာရှင် တွေက တင်ပြ လာပါတယ်။ အခု ဖြစ်စဉ်မှာ အစ္စရေး ရှေးဟောင်း သုတေသန ပညာရှင် တွေဟာ AI ဉာဏ်ရည်တု ကို အသုံးပြုပြီး အစ္စရေး နိုင်ငံ အတွင်းမှာ ရှေးဟောင်း လူသားတွေ နေထိုင်ခဲ့တဲ့ နှစ် ၁ သန်းခန့်…
June 22, 2022
Read more
Dark Star ခေါ် အမှောင်ကြယ်များ
သိပ္ပံ ပညာရှင် များက စကြာဝဠာရဲ့ 27% ဟာ အမှောင်ဒြပ် (dark matter) တွေနဲ့ ဖွဲ့စည်း ထားတယ်လို့ ယုံကြည် ကြပါတယ်။ ဒီ အမှောင်ဒြပ်ဟာ ဂလက်ဆီ တွေကို လွင့်ထွက် မသွားအောင် ဆွဲထားပေးပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီလို အပို ဆွဲငင်အား ဖြစ်စေတာက လွဲလို့ အခြား ဘာအလုပ်မှ လုပ်တာကို မတွေ့ရ ပါဘူး။ တနည်းအား ဖြင့်တော့ ဂလက်ဆီ တွေကို တည်ငြိမ်အောင် ဆွဲထား ပေးတာက လွဲလို့ အခြား…
June 21, 2022
Read more
အညစ်အကြေးမှ ဘိလပ်မြေထုတ်သော နည်းပညာ တီထွင်အောင်မြင်
စွန့်ပစ် အညစ်အကြေးမှ ဇီဝ ဘိလပ်မြေ ထုတ်နိုင်မယ့် နည်းပညာကို ပညာရှင် များက အောင်မြင်စွာ တီထွင် နိုင်ခဲ့ ကြပါတယ်။ အခု နည်းပညာကို တီထွင် ခဲ့ကြတဲ့ ပညာရှင် တွေကတော့ စင်္ကာပူ နိုင်ငံက မြန်မာတွေကြား လူသိများပြီး ဖြစ်တဲ့ နန်ယမ်း နည်းပညာ တက္ကသိုလ် (Nanyang Technological University) က သုတေသီ များပဲ ဖြစ်ကြပါတယ်။ဘိလပ်မြေ (cement) ဆိုတာ အားလုံး သိတဲ့ အတိုင်း ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းတွေမှာ…
June 20, 2022
Read more
အင်္ဂါဂြိုဟ်ပေါ် မှာ ရှာတွေ့တဲ့ အမှိုက်
အင်္ဂါဂြိုဟ် စူးစမ်း လေ့လာရေးယာဉ် ပါစီးဗားရန့်စ် (Perseverance) ဟာ အင်္ဂါဂြိုဟ် ပေါ်က ယဇီးရိုး (Jezero Crater) ဥက္ကာတွင်း ကြီးရဲ့ ကြမ်းပြင်မှာ သက်ရှိ တွေ ရဲ့ ရုပ်ကြွင်း အထောက်အထား တွေကို ရှာဖွေ နေ ခဲ့ပါတယ်။ ဒီလို ရှာဖွေရင်း သဘာဝ အလျှောက် မဟုတ်တဲ့ သတ္တု ရွက်လွှာ တစ်ခုကို တွေ့ရှိခဲ့ ရပါတယ်။နာဆာ ပညာရှင် တွေက ဒီဓါတ်ပုံကို အနီးကပ် စစ်ဆေး ကြည့်ရှု ကြည့်တဲ့…
June 18, 2022
Read more
ဂြိုဟ်သားများထံမှ ရေဒီယို အချက်ပြ လှိုင်းများ ဖမ်းယူရရှိဟု တရုတ်ပညာရှင်များ ကြေငြာ
တရုတ်တို့ရဲ့ ကောင်းကင်မျက်လုံး (Sky Eye) အမည်ရ ကမ္ဘာ့ အကြီးဆုံး ရေဒီယို တယ်လီစကုပ် ကြီးကနေပြီး စကြာဝဠာ အတွင်းက ဂြိုဟ်သား အဖွဲ့အစည်း တစ်ခုဆီက ထုတ်လွှင့်လိုက်တဲ့ ရေဒီယို အချက်ပြလှိုင်းများ ဖမ်းယူရရှိ ထားတယ်လို့ တရုတ် သိပ္ပံ ပညာရှင် များက ကြေငြာ လိုက်ပါတယ်။အခု တွေ့ရှိချက်ကို တရုတ်ပြည်ရဲ့ ထိပ်တန်း တက္ကသိုလ်ကြီး တစ်ခုဖြစ်တဲ့ ဘီဂျင်း (ပီကင်း) နော်မယ်လ် တက္ကသိုလ် (Beijing Normal University) က နက္ခတ်…
June 17, 2022
Read more
လေယာဉ်ပေါ်က နာရီဟာ နှေးသွားသလား
၁၉၀၅ ခုနှစ်မှာ အိုင်းစတိုင်းဟာ သူ့ရဲ့ အထူး နှိုင်းရ သီအိုရီ (Special Theory of Relativity) ကို တင်ပြ ခဲ့ပါတယ်။ ဒီ သီအိုရီဟာ ရူပဗေဒ ပညာရှင်တွေရဲ့ စကြာဝဠာ နဲ့ ပါတ်သက်တဲ့ ရှုမြင်ပုံတွေ တင်သာမက အချိန်နဲ့ ပါတ်သက်တဲ့ အခြေခံ အမြင်ကိုပါ လုံးဝ တော်လှန် ပြောင်းလဲ ပစ်ခဲ့ပါတယ်။အိုင်းစတိုင်း မတိုင်မီက ရူပဗေဒ ပညာရှင် တွေဟာ စကြာဝဠာ ထဲက ဘယ် အဖြစ် အပျက်ကို…
June 14, 2022
Read more
