mmpopsci.com

ဘာ့ကြောင့် လထီးဆောင်း တာလဲ


ကျွန်တော်တို့ မြန်မာတွေမှာ လထီးဆောင်းရင် ဘာဖြစ်မယ်၊ ညာဖြစ်မယ် ဆိုပြီး ပြေကြ ဆိုကြတာ ငယ်ငယ် ကတဲက ကြားဖူး ကြမှာပါ။ လထီးဆောင်းတယ် ဆိုတာက ညဖက် လရဲ့ ပတ်ကြာလည်မှာ စက်ဝိုင်းပုံ စက်ကွင်း ဖြစ်လာတာကို ခေါ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ လ က ထီးဆောင်း ထားသလိုမို့ လထီးဆောင်းတယ်လို့ ခေါ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။လထီးဆောင်း တာနဲ့ ပါတ်သက်လို့ သိပ္ပံ အမြင်ကရော ဘယ်လို ရှိမလဲ။လထီးဆောင်း တာကို အနောက်တိုင်း သိပ္ပံက “Lunar halo” လို့…

April 11, 2022

Read more

လကို ပတ်နေတဲ့ အရံလ ရှိနိုင်သလား


ကမ္ဘာကို လက ပတ်နေတာ လူတိုင်း သိပြီး ဖြစ်မှာပါ။ ဒိလိုပဲ နေ အဖွဲ့အစည်း ထဲက အခြား ဂြိုဟ် အသီးသီး မှာလဲ​သူတို့ကို ပတ်နေတဲ့ လ တွေ ရှိကြပါတယ်။ နေ အဖွဲ့အစည်း ထဲမှာ ဂြိုဟ်ရံလ မရှိတဲ့ ဂြိုဟ် ဆိုလို့ နေ နဲ့ အနီးဆုံး ဖြစ်တဲ့ မာကျူရီ (ဗုဒ္ဓဟူးဂြိုဟ်) နဲ့ ဗီးနပ်စ် (သောကြာဂြိုဟ်) ဂြိုဟ် နှစ်စင်းပဲ ရှိပါတယ်။နေအဖွဲ့အစည်း ထဲက ဂြိုဟ်တွေမှ အရံလ…

April 9, 2022

Read more

စကြာဝဠာ အစဦးမှ ဟီလီယံ ဓါတ်ငွေ့များ ကမ္ဘာ့အတွင်းပိုင်းမှ စိမ့်ထွက်လာနေ


ကမ္ဘာ့ အတွင်းပိုင်း အူတိုင်ထဲမှာ ရှေးဟောင်း စကြာဝဠာ ခေတ်ဦးက ကျန်ရစ်ခဲ့တဲ့ ဒြပ်ပစ္စည်းတွေ ရှိနေပါတယ်။ဟီလီယံ ၃ (3He) လို့ ခေါ်တဲ့ စကြာဝဠာ ဦးပိုင်း က ဟီလီယံ တွေဟာ စကြာဝဠာ ဖြစ်တည်စ Big Bang ခေါ် မဟာ ပေါက်ကွဲမှုကြီး ဖြစ်ပြီး မိနစ်ပိုင်း အတွင်းမှာ ဖန်တီး ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ဟီလီယံ ဒြပ်စင်တွေ ဖြစ်ကြပါတယ်။ဒီ ဓါတ်ငွေ့တွေ ထဲက အချို့ဟာ ကမ္ဘာတည်စမှာ ကမ္ဘာ့ အတွင်းပိုင်းမှာ ပိတ်မိနေ…

April 6, 2022

Read more

စကြာဝဠာ ပြန့်ကားမှုကြောင့် အလင်းအရောင် ပြောင်းခြင်း


နက္ခတ်သိပ္ပံ နဲ့ ပါတ်သက်တဲ့ ဆောင်းပါးတွေမှာ Red Shift ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို မကြာခန ကြားဖူး ကြမှာပါ။ မြန်မာလို ပြန်ကြတဲ့ အခါ အနီဖက် ယိုင်ခြင်း၊ အနီဖက် ရွှေ့ခြင်း အစ ရှိသဖြင့် အမျိုးမျိုး ပြန်ကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် red shift ဆိုတာ ဘာလဲ။ ဒီ red shift က ကြယ်တွေ၊ ဂလက်ဆီ တွေ လေ့လာရေးမှာ ဘယ်လို အသုံးဝင် သလဲ။ နောက်ပြီး စကြာဝဠာရဲ့ အစကို…

April 5, 2022

Read more

အထက်တန်း ကျောင်းသားတွေ ထွင်တဲ့ ၁ ဒေါ်လာတန် ခဲဆိပ်စစ် ရေစစ်


အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု မေရီလင်း ပြည်နယ် အထက်တန်းကျောင်း တစ်ခုက ကျောင်းသားတွေဟာ တန်ဖိုး တစ်ဒေါ်လာ (မြန်မာငွေ ၁၇၀၀ ကျော်ခန့်) ပဲ ကျသင့်မယ့် ခဲဆိပ်စစ် ရေစစ် တစ်မျိုးကို အောင်မြင်စွာ တီထွင်လိုက်နိုင်ပါတယ်။ဒီ ခဲဆိပ်စစ် ရေစစ်ဟာ လက်ရှိ ဈေးကွက်မှာ ရောင်ချနေတဲ့ ခဲဆိပ်ကို စစ်ထုတ်ပေးနိုင်တဲ့ ရေစစ်တွေထက် အများကြီး ဈေးသက်သာ ပါတယ်။ ဒီလို ဈေးသက် သာတဲ့အပြင် ဒီ​ရေစစ် သက်တမ်း ကုန်သွားလို့ အသစ်လဲရမယ့် အချိန်မှာ သတိပေးမယ့် စနစ်ကိုလဲ…

March 31, 2022

Read more

အမျိုးသားသုံး သန္ဓေတားဆေး စမ်းသပ်အောင်မြင်


ကမ္ဘာပေါ်က သန္ဓေတားဆေး အများစုဟာ အမျိုးသမီးတွေ အတွက် ရည်ရွယ် ထုတ်လုပ် ထားကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အမျိုးသား တွေအတွက် သန္ဓေတားဖို့ နည်းလမ်းတွေဟာ အလွန်ပဲ နည်းပါးလှ ပါတယ်။ တိတိပပ ပြောရရင် ကွန်ဒုံး အသုံးပြု တာနဲ့ အမျိုးသား သားကြောဖြတ်တာ နှစ်ခုက လွဲလို့ အခြား စိတ်ချရတဲ့ နည်းလမ်း မရှိသေး ပါဘူး။ယခုအခါ ဆေးသိပ္ပံ ပညာရှင် တွေဟာ အမျိုးသားတွေ အတွက် ပါးစပ်က သောက်သုံးလို့ ရမယ့် အမျိုးသား သန္ဓေတားဆေးကို…

March 31, 2022

Read more

NASA: စကြာဝဠာ အစဦးက ရှေးဟောင်းကြယ် ရှာတွေ့


နာဆာရဲ့ ဟတ်ဘယ် တယ်လီစကုပ် (NASA’s Hubble Space Telescope) ကြီးကနေ စကြာဝဠာ ဖြစ်တည်စ အစောပိုင်း ကာလက ရှေးဟောင်း ကြယ်ကြီး တစ်စင်းကို ရှာဖွေ တွေ့ရှိ ခဲ့ပါတယ်။ ဒီကြယ်ကြီးဟာ စကြာဝဠာ အစ မဟာ ပေါက်ကွဲမှုကြီး (Big Bang) ဖြစ်ပြီး ပထမ နှစ်သန်း ၁၀၀၀ အတွင်း မှာ ပထမဆုံး ဖြစ်ထွန်းခဲ့တဲ့ ကြယ်တွေအနက်က တစ်စင်း ဖြစ်ပါတယ်။ယခု တွေ့ရှိချက်ဟာ ယခင် တွေ့ရှိခဲ့တဲ့ အစောဆုံး ကြယ်ထက်…

March 31, 2022

Read more

လူတိုင်း ဖတ်သင့်တဲ့ အာကာသနှင့် စကြာဝဠာ ဆိုင်ရာ စာအုပ် ၁၀ အုပ်


အာကာသ နဲ့ စကြာဝဠာ အကြောင်းအရာ တွေနဲ့ ပါတ်သက်တဲ့ စာအုပ်တွေ အများအပြား ကို ထင်ရှားတဲ့ သိပ္ပံ ပညာရှင်တွေ ကိုယ်တိုင် ရေးသားကြတဲ့ စာအုပ်တွေ အများအပြား ရှိပါတယ်။ ဒီ အထဲမှာ နီးလ် ဒီဂရတ်စ် တိုင်ဆန်၊ စတီဖင် ဟော့ကင်း တို့လို ထင်ရှားသူ တွေလဲ ပါဝင်ပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ စာအုပ် တွေဟာလဲ ကမ္ဘာ့ ရောင်းအကောင်းဆုံး Best Seller စာရင်းတွေထဲ ပါဝင်ပါတယ်။အောက်မှာ အာကာသ နဲ့ စကြာဝဠာ…

March 30, 2022

Read more

ခူကောင်ကို Zombie အဖြစ် ပြောင်းပစ်တဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်


ခူကောင်တွေ အပါအဝင် အင်းဆက် ပိုးမွှားတွေကို ကူးဆက်ပြီး ဒီ အင်းဆက် ပိုးမွှားတွေကို ထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့ zombie ဗိုင်းရပ်စ် တစ်မျိုး ရှိကြောင်း သိပ္ပံ ပညာရှင်တွေ သိရှိခဲ့တာ ကြာခဲ့ပါပြီ။ ဒီ ဗိုင်းရပ်စ် ဟာ အဓိက အားဖြင့် လိပ်ပြာတွေ ဖြစ်လာမယ့် ခူကောင်တွေကို အဓိက ကူးဆက်တာကို တွေ့ရှိရပါတယ်။ ဒီ ဗိုင်းရပ်စ် ကူးဆက် ခံရတဲ့ ခူကောင်တွေဟာ အပင်ရဲ့ အမြင့်ပိုင်း ဆီကို တရွေ့ရွေ့ တက်သွားရင်း အပင်ထိပ်ဖျားမှာ သေဆုံး သွားကြပါတယ်။ ခူကောင်တွေဟာ…

March 30, 2022

Read more

နာဆာ အာကာသခရီးစဉ်များ SpaceX နှင့် Northrop Grumman ကိုတာဝန်ပေး


ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်အနည်းငယ် အတွင်းက ရုရှား အာကာသ အေဂျင်စီရဲ့ အကြီးအကဲ ဒီမီထရီ ရိုဂိုဇင် (Dmitry Rogozin) က ရုရှား နိုင်ငံဟာ အမေရိကန် ကုမ္ပဏီ တွေအတွက် ဒုံးစက်တွေကို ဆက်လက် ရောင်းချပေး တော့မှာ မဟုတ်တဲ့ အတွက် အမေရိကန် တွေအနေနဲ့ အာကာသ ထဲကို “တံမျက်စည်း (broomsticks)” တွေ စီးပြီး တက်ရောက်ကြရမှာ ဖြစ်တယ်လို့ ပြောကြား ခဲ့ပါတယ်။ဒီ ပြောကြားချက်နဲ့ ပါတ်သက်လို့ နာဆာရဲ့ အကြီးအကဲ ဖြစ်သူ…

March 29, 2022

Read more

ကောင်းကင်က ကြယ်တွေအားလုံး မစ်ကီးဝေး ဂလက်ဆီ ထဲကလား


မြေပြင်မှာ မီးပျက်ပြီး ကောင်းကင်မှာ လမိုက်တဲ့ ညမျိုးဆို ကောင်းကင်ကြီးကို မော့ကြည့်လိုက်ရင် ကြယ်တွေ စိန်မှုန်ကျဲ ထားသလိုမျိုး ပြွတ်သိပ်နေတာကို တွေ့ကြရ မှာပါ။ အထူးသဖြင့် ကျေးလက် တောရွာတွေမှာ ညဖက် မီးမလာတဲ့ အချိန်ဆို ပိုပြီး မြင်ရပါတယ်။ဒီနေရာမှာ မေးခွန်းတစ်ခု မေးမိ ဖူးသလား။ ဒီ ကောင်းကင်မှာ မြင်နေရတဲ့ ကြယ်တွေ အားလုံးဟာ မစ်ကီးဝေး ဂလက်ဆီ ထဲက ကြယ်တွေ ချည်းပဲလား။ မစ်ကီးဝေး ဂလက်ဆီ အပြင်က ကြယ်တွေကိုရော သာမန် မျက်စေ့နဲ့…

March 29, 2022

Read more

Hubble တယ်လီစကုပ်ကြီး၏ “စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ် တွေ့ရှိချက်” ၃၀ ရက်နေ့တွင် တင်ပြမည်ဟု နာဆာကြေငြာ


ဟတ်ဘယ် အာကာသ တယ်လီစကုပ်ကြီးရဲ့ လေ့လာ တွေ့ရှိချက် အသစ်ကို လာမယ့် မတ်လ ၃၀ ရက်နေ့မှာ ထုတ်ပြန် တင်ပြ သွားမယ်လို့ နာဆာ အဖွဲ့ကြီးက ထုတ်ပြန်တဲ့ ကြေငြာချက်မှာ ဖော်ပြ ထားပါတယ်။နာဆာရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက် အရ အခု တွေ့ရှိချက်ဟာ “စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ် အသစ် တွေ့ရှိချက်” (exciting new observation) လို့ ဖော်ပြထားပြီး “မှတ်တမ်းတင် လောက်တဲ့ အောင်မြင်မှု” (one for the record books) လို့လဲ…

March 28, 2022

Read more